Henri Bergson (1859 - 1941)
[İng. Open Morality; Fr. Moral Ouverte] Çağdaş Fransız filozofu Henri Bergson'un, Les Deux Sources de la morale et de la Religion [Ahlak ve Dinin İki Kaynağı] adlı eserinde öne sürdüğü ve katı toplumsal tabulara dayanan kapalı bir ahlak anlayışının karşısına geçirdiği ahlak anlayışı.
Söz konusu ahlak anlayışı yaratıcı hamleyi temele alan, sevgi ve kutsallığı arayıp bulan kişilerin özgür, kişisel ve insani ahlak görüşüne karşılık gelir. Böyle bir ahlak, esnek bir yapı sergileyen değişik kişilikleri hesaba katan ve bu sayede önyargıları ve görenekleri yıkarak, özgürlük yaratıcısı olan ve evrensel bir çağrı biçimine yükseltilebilen bir ahlak olarak ortaya çıkar.
Bergson'un ancak üstün kişiliklerde, ermişlerde, kahramanlarda somutlaştığını söylediği bu ahlak, toplumsal değil de, kişisel bir ahlaktır. Baskı yerine özgürlüğe dayanan açık ahlak, değişmez ve katı olmak bir yana, esneklik ve yaratıcılık özelliğine sahiptir. İlerleyici bir karakter taşıyan, yaşamın en genel yönlerine açık olup, hayatı bütünüyle kucaklayan açık ahlak, Bergson'a göre, kişiye özgürlük duygusu verir.
Açık ahlakın doğal müttefiği ve destekçisi, gizemcilik'le özdeşleşen, yaratıcı hamlenin dirimsel akışının çıktığı yöne dönüşten doğup, ulaşılmazı kavrama çabasından kaynaklanan dinamik dindir.
KAYNAK: Felsefe sözlüğü - Ahmet Cevizci
NOT:Arkadaşlar, kaynak olarak kullandığım kitap, değerli hocamız Prof.Dr. Ahmet Cevizci'nin kitabıdır. Bazı yazım yanlışlarını da düzeltmekteyim, eski bir basım olduğundan dolayı buna gerek duyduğumu söyleyebilirim.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder